Pin Up
“Pin-up” Tarixi”
Pin-up tarixi 19-asrning oxirida boshlangan. O’sha davrda ayol suratlarini tasvirlaydigan plakatlar keng tarqalgan edi. Bu plakatlar ichida ayol go’zalligi va jinsiyligi ta’kidlangan.
20-asr boshida pin-up san’ati yanada rivoj topdi. Bu davrda Charles Dana Gibson kabi rassomlar ayol go’zalligini tasvirlaydigan asarlar yaratdilar. Gibsonning ishlari keng tarqaldi va u pin-up san’atining asoschilaridan biri deb hisoblanadi.
1920-1930-yillarda pin-up san’ati AQShda keng tarqaldi. O’sha davrda Alberto Vargas va George Petty kabi rassomlar ayol go’zalligini tasvirlaydigan asarlar yaratdilar. Ularning ishlari jurnallar va plakatlarda chop etildi.
Ikkinchi jahon urushi davrida pin-up san’ati yanada rivoj topdi. O’sha davrda askarlar uchun maxsus pin-up jurnallari chop etildi. Bu jurnallarda ayol go’zalligini tasvirlaydigan suratlar bor edi.
Urushdan keyin pin-up san’ati yanada keng tarqaldi. O’sha davrda Hugh Hefner kabi nashriyotchilar pin-up jurnallarini asoslashdi. Hefnerning “Playboy” jurnali pin-up san’atining rivojiga katta hissa qo’shdi.
Pin-up san’ati hozirgi kunda ham rivoj topmoqda. Zamonaviy rassomlar yangi texnologiyalardan foydalanib, yangi uslubdagi pin-up asarlar yaratmoqdalar. Shu bilan birga, an’anaviy pin-up san’ati ham hali ham o’z ahamiyatini saqlab qolmoqda.
Pin-up San’ati”
Pin-up san’ati – bu bir turdagi grafik tasviriy san’at bo’lib, unda ayolning jozibador va jalb qiluvchi tasviri chiziladi. Pin-up rasmlari asosan 20-asrning o’rtalarida paydo bo’lgan va o’sha davrning moda jurnallari, plakatlar va kalendarlarida keng tarqalgan. Pin-up san’atida ayol tasviri asosiy o’rin tutadi, unda ayolning go’zalligi, libsizligi va erkinligi ta’kidlanadi.
Pin-up Rassomlari”
Pin-up san’ati 20-asr boshlarida paydo bo’lgan va jahon bo’ylab mashhurlikka erishgan bir turdagi grafik san’atdir. Pin-up rassomlari, o’z asarlarida go’zal ayollarni tasvirlash orqali, erkaklar orasida katta shuhrat qozonishgan.
Pin-up rassomlari o’z asarlarida ayollarning go’zalligini, jo’shqinligini va irqinchanligini tasvirlash orqali, erkaklarni o’ziga jalb qilishga harakat qilishgan. Bu rassomlarning asarlari ko’pincha jurnallar, plakatlar va afishalarda chop etilgan.
Pin-up san’atining mashhurligi Ikkinchi Jahon Urushidan keyin avj olgan. Urush paytida askarlar uchun maxsus pin-up suratlar chop etilgan, ular askarlarga vatan uchun kurashishga ilhom bag’ishlagan.
Pin-up rassomlari orasida Alberto Vargas, Gil Elvgren va George Petty kabi mashhurlar bor. Ular o’z asarlarida ayollarning go’zalligini va jo’shqinligini tasvirlash orqali, pin-up san’atiga katta hissa qo’shishgan.
Pin-up Modasi”
Pin-up Modasi – bu dunyoda mashhur bo’lgan va 20-asrning 40-50-yillarida paydo bo’lgan modalar tarzi hisoblanadi. U ayollarning go’zalligini ta’kidlab, ularning jonzot va jo’shqinligini ifoda etish uchun mo’ljallangan. Pin-up uslubining asosiy belgisi – ayollarning jinsiy va jo’shqin tasvirlari, ularning kiyimi va liboslari ham ushbu uslubning ajralmas qismi hisoblanadi.
Pin-up Usllari”
Pin-up modasi va usullari haqida gap ketganda, biz avvalo, bu atamaning tarixiy kelib chiqishini bilishga harakat qilamiz. Pin-up so’zi ingliz tilidan o’zlashgan bo’lib, ma’nosi “chegaraga chakkalab qo’yilgan surat” degan ma’noni bildiradi.
Pin-up usullariga kelsak, ular asosan moda olamida ayollar uchun mo’ljallangan liboslar, poyabzallar, aksessuarlarni loyihalashtirish va yasash bilan bog’liq. Bunday usullar orasida
- qisqa liboslar yasash
- maxsus aksessuarlar ishlab chiqarish
- ayollarning ichki kiyimlarini loyihalash
kabilar kiradi.
Pin-up modasining eng katta afzalligi shundaki, u ayollarning go’zalligini va jozibasini ochib beradi. Buning uchun maxsus liboslar, poyabzallar, shlyapalar, sharlar va boshqa aksessuarlar ishlatiladi. Pin-up usullarini qo’llash orqali ayollar o’zlarining ichki dunyosini va hissiyotlarini ifoda etishlari mumkin.
Pin-up Fotografiyasi”
Pin-up fotografiyasi – bu ayolning go’zalligini va uning jinsiy qiyofasini tasvirlash uchun mo’ljallangan fotografiya turi. Bu fotografiya turida modelning go’zalligi, libosi, tashqi ko’rinishi va xatti-harakatlari asosiy e’tibor qaratiladi.
Pin-up fotografiyasi asosan 20-asrning 40-50-yillarida paydo bo’lgan va o’sha davrning mashhur ayol modellari, jumladan, Betty Grable, Rita Hayworth va Marilyn Monroe kabi aktrisalarning suratlarini o’z ichiga olgan.
Pin-up fotografiyasi ko’pincha jinsiy konnotatsiyalarga ega bo’lishi bilan ajralib turadi, biroq bu fotografiya turi faqat jinsiy ma’nosda emas, balki ayol go’zalligini va uning ichki dunyosini tasvirlash maqsadida ham ishlatiladi.
Pin-up fotografiyasida modellarning liboslari, soch turmagi, makiyajlari va boshqa atributlari asosiy e’tibor qaratiladi, chunki ular modellarning umumiy qiyofasini va atmosferasini yaratishda muhim rol o’ynaydi.
Pin-up fotografiyasi bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotmagan, chunki bu fotografiya turi ayol go’zalligini va uning ichki dunyosini tasvirlashda yangi usullar va texnikalarni ishlab chiqish imkonini beradi.
Pin-up Madosi va San’atdagi O’rni”
Pin-up Madosi va San’atdagi O’rni – bu zamonaviy dunyoda keng tarqalgan madaniy va badiiy hodisa. Pin-up so’zi “pin” va “up” so’zlarining qo’shilishidan hosil bo’lgan bo’lib, ma’nosi “chaspa” yoki “osilgan” deb tarjima qilinadi. Pin-up grafikasi birinchi marta 19-asr oxirida paydo bo’lgan va o’shandan buyon u ko’plab san’atkorlar, fotograf va dizaynerlarning e’tiborini tortdi.
Pin-up madosi asosan ayol go’zalligini va jinsiylikni ifodalashga qaratilgan. Pin-up rasmlarda go’zal ayollar ochiq kiyinishda, jozibali va qizg’in pozalarda, ko’pincha seksual munosabatlar bilan tavsiflanadi. Bunday rasmlar ko’pincha jurnallar, plakatlar, afishalar va boshqa bosma nashrlarda chop etiladi. Pin-up madosi ko’plab san’atkorlarga ilhom bag’ishladi va ularning asarlarida ayol go’zalligini va jinsiylikni ifodalash uchun yangi usullar va texnikalar paydo bo’ldi.
Pin-up san’ati ham turli xil janrlarda, jumladan, fotografika, rangtasvir, grafika va hatto kinoda o’z aksini topdi. Ko’plab mashhur san’atkorlar, jumladan, Alberto Vargas, Gil Elvgren va Olivia De Berardinis pin-up madosi rivojiga katta hissa qo’shdi. Ularning asarlari dunyoning turli burchaklarida namoyish qilindi va keng omma tomonidan qadrlandi.
Pin-up madosi va san’atdagi o’rni haqida gap ketganda, bu hodisaning jamiyat va madaniyatga ta’siri alohida e’tiborni talab qiladi. Pin-up rasmlar ko’pincha ayol go’zalligini va jinsiylikni ifodalashning yangi usullari deb qaraladi, biroq ular, shuningdek, jinsiy stereotiplar va ayollarga nisbatan diskriminatsiyani mustahkamlashda ayblangan. Shu sababli, pin-up madosi va san’atdagi o’rni haqida munozara davom etmoqda.